Gmina Pakość to gmina miejsko-wiejska położona jest w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim. Sąsiaduje z gminą Złotniki Kujawskie, gminą Inowrocław, miastem Inowrocław, gminą Janikowo oraz gminami Dąbrowa (powiat mogileński)i Barcin (powiat żniński). Gmina położona jest na pograniczu historycznych Pałuk i Kujaw. Przez cały obszar Gminy przepływa rzeka Noteć, która jest jej najważniejszym ciekiem wodnym. Na terenie Gminy znajdują się dwa jeziora – Mielno i Pakoskie - pełniące także funkcję istotnego zbiornika retencyjnego i przeciwpowodziowego. Głównymi szlakami komunikacyjnymi są drogi wojewódzkie nr 255 (relacja Strzelno – Pakość) oraz 251 (relacja Kaliska k. Wągrowca –Sławęcinek k. Inowrocławia). Przez Gminę przebiega także linia kolejowa nr 206 (Inowrocław Rąbinek – Żnin), jednak nie obsługuje ona ruchu osobowego. Ponadto, przez teren Gminy przebiega towarowa kolej linowa Piechcin – Pakość – Janikowo transportująca kruszywo wapienne z kamieniołomu w Piechcinie do zakładów sodowych.
Wspólnotę samorządową tworzą mieszkańcy miasta Pakości oraz szesnastu wsi. Nadzień 31 grudnia 2024 r. obszarach wiejskich funkcjonowało 12 jednostek pomocniczych w formie sołectw: Dziarnowo, Gorzany-Giebnia-Węgierce, Jankowo, Kościelec, Ludkowo-Mielno-Wojdal, Ludwiniec, Łącko, Radłowo, Rybitwy, Rycerzewo, Rycerzewko oraz Wielowieś.
W krajobrazie Gminy dominują użytki rolne, stanowiące blisko 80% jej całkowitej powierzchni, co wynika z wysokiej jakości występujących czarnych ziem.
Gmina Pakość jest ważnym ośrodkiem kultu religijnego. Związane jest to z lokalizacją w mieście Pakości Kalwarii Pakoskiej, stanowiącej zespół zabytkowych kaplic i kościołów, których historia sięga XVII stulecia. Obok Kalwarii do najważniejszych zabytków na obszarze Gminy zaliczyć można kościół św. Małgorzaty w Kościelcu, zespół klasztorny z kościołem św. Bonawentury, układ urbanistyczny oraz neogotycki ratusz w Pakości, eklektyczny pałac w Węgiercach czy neogotycki pałac w Jankowie.
W gospodarce Gminy dominuje rolnictwo oraz handel i usługi. Na koniec raportowanego roku w rejestrze REGON występowało łącznie 858 podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na obszarze Gminy, w większości (644 podmioty) były to jednoosobowe działalności gospodarcze. W północnej części Gminy zlokalizowany jest przemysł wydobywczy w formie kopalń kruszywa. Przemysł maszynowy skupiony jest w Pakości i obejmuje fabrykę maszyn i części przemysłowych, odlewnię żeliwa oraz fabrykę wag. Na terenie Gminy – w miejscowości Giebnia – zlokalizowana jest siedziba i główne centrum logistyczne Polomarket sp. z o.o., która należy do grona największych polskich sieci handlowych.
Na koniec 2024 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Inowrocławiu zarejestrowanych było 360 mieszkańców Gminy (wobec 349 na koniec 2023 roku). Ogółem sytuacja na rynku pracy w całym powiecie inowrocławskim była i pozostaje jedną z trudniejszych w całym regionie – na koniec raportowanego roku liczba osób zarejestrowanych, jako bezrobotne wyniosła w całym powiecie 5 875 i była najwyższa w całym województwie. W ujęciu procentowym stopa bezrobocia w powiecie na koniec 2024 roku wynosiła 10,7% wobec 7,3% w województwie i 5,1% w całym kraju.
Wyzwania stojące przed samorządami lokalnymi w niemal całej Polsce są podobne, a długoterminowo największymi i najbardziej brzemiennymi w skutkach dla każdej sfery życia i codziennego funkcjonowania wspólnot lokalnych będą zachodzące zmiany demograficzne. Dla pełnego zobrazowania sytuacji, jak i konsekwencji, jakie z sobą niesie w kolejnych latach niezbędne jest zaprezentowanie danych wykraczających znacząco poza okres raportowanego roku, jednak dopiero takie ujęcie pozwala w pełni unaocznić sytuację, z jaką mamy do czynienia.
Sytuacja demograficzna Gminy Pakość posiada stałe, niezmienne od dwóch dekad cechy – systematyczny spadek liczby mieszkańców, utrzymująca się – choć niewielka - nierównowaga płci (51,70 % mieszkańców to kobiety) oraz postępujące starzenie się społeczeństwa. Zjawiska demograficzne, jakie wystąpiły na obszarze Gminy na przestrzeni ostatnich lat są tożsame z tymi, jakich doświadczył cały powiat inowrocławski. W ujęciu dekady średni spadek liczby mieszkańców wyniósł 1,30% rocznie, przy czym najszybsze tempo zmian notuje się w okresie od wybuchu pandemii koronawirusa Covid-19 (w 2020 roku było to 2,32% rok do roku).
Ogółem w latach 2013-24 liczba mieszkańców Gminy zmniejszyła się o 8,58%, a w całym powiecie o 8,02%. W tym samym okresie nastąpił wzrost liczby ludności w wieku poprodukcyjnym, odpowiednio o 23,14% w Gminie i o 27,89% w całym powiecie.
Bez wątpienia istotnym czynnikiem zmian demograficznych jest naturalne zjawisko migracji młodych mieszkańców do większych miast. Należy jednak zwrócić uwagę, iż Gmina znajduje się w relatywnie niewielkiej odległości od Bydgoszczy, a przede wszystkim Inowrocławia i co za tym idzie stanowić może atrakcyjną alternatywę dla osób poszukujących swojego miejsca zamieszkania w obrębie subregionu inowrocławskiego. Przyciągnięcie nowych mieszkańców, w szczególności osób młodych, zakładających rodziny jest jedynym rozwiązaniem mogącym skutecznie odwrócić niekorzystne trendy demograficzne.
Gmina Pakość posiada wiele walorów, które stanowić mogą istotną zachętę osiedleńczą, jednak biorąc pod uwagę dane bezwzględne za ostatnie lata nie widać, by umiejętnie potrafiła je wykorzystać. Efektem jest postępujące zjawisko ubytku naturalnego, które dodatkowo pogłębia niekorzystne zmiany wynikające z migracji mieszkańców do innych ośrodków.
Gmina Pakość
Zadzwoń do nas
Napisz do nas